Poczta główna w Słupsku
Poczta główna w Słupsku
Murowany neogotycki budynek z II poł. XIX w. Wejście główne w narożniku zwieńczone jest wieżyczką z krenelażem.
Budynek poczty wzniesiony został w 1879 roku w pobliżu średniowiecznego kościoła Mariackiego. Trudności związane z wykupem działek pod tak duże założenie, jakim była budowa budynku poczty spowodowały, że prace budowlane trwały kilka lat. Powszechnie panująca w tych czasach tendencja nawiązywania do stylów historycznych, a być może również sąsiedztwo gotyckiego kościoła spowodowały, że gmach prezentuje styl neogotycki. Autorem projektu był S. Kind przy współudziale Heinricha von Stephana (1831-1897). Warto wspomnieć, że von Stephan, ówczesny generalny poczmistrz i minister poczt Niemiec, urodził się w Słupsku i był wybitnym specjalistą od spraw pocztowych, m.in. twórcą (1865 rok) tak powszechnej obecnie pocztowej karty.
Fundamenty, ściany fundamentowe i ściany piwnic wykonane z kamienia polnego. Ściany zewnętrzne i wewnętrzne murowane z cegły ceramicznej pełnej, od wewnątrz tynkowane. Strop nad piwnicą typu Kleina. Stropy międzykondygnacyjne drewniane, belkowe. Holl główny i piwnice sklepione - sklepienia krzyżowe i kolebkowe założone na łuku odcinkowym. Więźba dachowa - drewniana krokwiowo-jętkowa. Dach pokryty blachą. Posadzka sali poczty - płytki granitowe. Podłogi pomieszczeń II i III kondygnacji drewniane z desek. Schody w klatkach schodowych - kamienne, dwubiegowe, powrotne. Balustrada żeliwna. Okrągłe słupki, balustrada wykonana z żeliwnych prętów połączonych żeliwnymi elementami o motywie roślinnym. Pochwyt drewniany. Schody w hollu - kamienne z płyt granitowych, jednobiegowe, proste. Schody na strych - drewniane, policzkowe, jednobiegowe, proste. Na wieżę - drewniane, kręte, pochwyt drewniany.
Dwa skrzydła pocztowego budynku łączą się ze sobą ściętym narożnikiem. Bryła wzbogacona jest ryzalitami z trójkątnymi szczytami. Nad ryzalitem narożnym z głównym wejściem wznosi się wieżyczka z zegarem. Po bokach ozdobnych drzwi usytuowano kamienne kolumny tworzące arkadę z łukiem Tudora (łuk złożony z odcinków dwóch kół) i dźwigające balkon. Elewacje wyłożone są cegłą klinkierową koloru pomarańczowego z ozdobnymi pasami w kolorze ciemniejszym, a ponadto wzbogacone są kolorystycznie ciemnozielonymi płytkami ceramicznymi pod oknami. Część cokołową wyłożono płytami piaskowca. Styl neogotycki podkreśla detal architektoniczny w postaci fryzów z czwórliści i rozetek biegnących przez całą długość ścian pod gzymsem i pod oknami, czołganki (ozdoba w kształcie zwiniętych liści i pąków) na krawędziach szczytów oraz krenelaż (blanki) wieńczący ścianę północną.
Budynek zbudowany jest na planie litery L ze ściętym zewnętrznym narożnikiem. W ściętym narożniku główne wejście do budynku poczty, pozostałe wejścia do budynku w zachodniej części obiektu oraz w południowo-wschodniej. Przy wejściach znajdują się główne klatki schodowe. Budynek jest podpiwniczony, dwukondygnacyjny z użytkowym poddaszem. Kryty dachem wysokim, dwuspadowym.
W roku 1997 nastąpił remont elewacji obiektu oraz modernizacja wnętrza poczty. Przeprowadzone zabiegi konserwatorskie polegały głównie na starannym oczyszczeniu elewacji i uzupełnieniu ubytków. W ten sposób wydobyto zatarty detal i kolor. Godne zauważenia jest też harmonijne połączenie poczty z wybudowanym w 1993 roku gmachem telekomunikacji, który przedłuża w nowoczesnej formie ten sam rytm ryzalitów i okien, a przede wszystkim współgra kolorystycznie. Prace przywróciły pierwotny układ wnętrz budynku przez usunięcie prowizorycznej ścianki działowej i odsłonięcie dwóch par żeliwnych kolumn. Natomiast wykonanie całkowicie nowego wystroju budzi z jednej strony zachwyt, a z drugiej wątpliwość co do nadmiernego przeestetyzowania. Ściany wnętrza i filary wyłożono płytami imitującymi biały, żyłkowany marmur, przyozdabiając krawędzie listwami z czerwonego, centkowanego granitu. Z podobnego granitu wykonano lady, które stanowią dominujący element wnętrza. Zwraca uwagę staranne zaprojektowanie i wykonanie częściowo dębowej stolarki, nawiązującej w większości wypadków do form neogotyckich. Drzwi ozdabiają ostrołukowe, fantazyjne płyciny, podobne tworzą fryz nad skrytkami na przesyłki. Neogotycki charakter mają też ławy dla klientów czy ażurowe obudowy grzejników. Zadbano również o ozdobną formę takich detali, jak skrzynka na listy, pulpity czy obudowa automatu wydającego numerki dla klientów. Całość uzupełniają urządzenia nieodzowne do właściwego funkcjonowania poczty, będące jednocześnie "atrybutami" nowoczesności w stylowym wnętrzu; są to monitory, wyświetlacze numerów stanowisk i oświetlenie. Należy cieszyć się, że w założeniach projektowych wnętrza świadomie nawiązano do form neogotyckich dla podkreślenia takiego właśnie charakteru zabytkowej budowli.
Tekst pochodzi z karty zabytku będącej w dyspozycji Miejskiego Konserwatora Zabytków, Poczta Główna - tekst Grzegorz Uniejewski, oraz fragmentu artykułu prasowego autorstwa S.Szpilewskiego.
Źródło; slupsk.pl
